Khám phá Di sản quốc gia Thánh địa Mỹ Sơn

Trang chủ
Cẩm Nang Trong Nước
Cẩm Nang Đà Nẵng
Địa Điểm Du Lịch Đà Nẵng
Khám phá Di sản quốc gia Thánh địa Mỹ Sơn

Là vùng đất linh thiêng của vương quốc Chăm Pa, Thánh Địa Mỹ Sơn chứa đựng những nét đặc sắc về văn hóa, kiến trúc và lịch sử của Ấn Độ giáo cũng như đất nước. Nếu bạn muốn ngược dòng về quá khứ, đây sẽ là điểm tham quan không thể bỏ qua trong Hành Trình khám phá Đà Nẵng – Quảng Nam.
Khám phá Di sản quốc gia Thánh địa Mỹ Sơn - Ảnh 1
Thánh địa Mỹ Sơn được coi là một trong những trung tâm đền đài chính của Ấn Độ giáo ở khu vực Đông Nam Á và là di sản duy nhất của thể loại này tại Việt Nam. Nơi đây thường được so sánh với các tổ hợp đền đài chính hoành tráng khác ở Đông Nam Á như Borobudur (Indonesia), Pagan (Myanma), Angkor Wat (Campuchia) và Ayutthaya (Thái Lan).

Thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, Thánh địa Mỹ Sơn cách thành phố Đà Nẵng chừng 69 km và cách thành cổ Trà Kiệu khoảng 20 km. Nằm trong lòng thung lũng đường kính khoảng 2 km được bao quanh bởi đồi núi, đây là một tổ hợp bao gồm nhiều đền đài Chăm Pa và từng là nơi tổ chức cúng tế của vương triều này. Ngoài ra, Thánh địa Mỹ Sơn cũng là nơi an nghỉ của các vị vua Chăm Pa hay hoàng thân, quốc thích.

Vương quốc Chămpa trở nên rất được biết đến khi nhân dân huyện Tường Lâm khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của Trung Hoa vào năm 192 sau công nguyên. Vương quốc này có hai thánh đô thuộc hai thị tộc lớn là thánh đô Mỹ Sơn thuộc thị tộc Dừa cai trị miền Bắc vương quốc và thánh đô Pô-Nagar (Nha Trang). Trong hai thánh đô này, Mỹ Sơn được chọn là thánh đô chính của Vương quốc Chămpa.

Mỹ Sơn được xây dựng từ thế kỷ IV, dưới triều của vua Bradravarman và có quá trình phát triển liên tục trong thời gian khá dài từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIII. Thánh địa Mỹ Sơn là nơi hội tụ của nhiều phong cách kiến trúc: Từ những kiểu cổ đại hay kiểu Mỹ Sơn E1, kiểu Hòa Lai, kiểu Đồng Dương, kiểu Mỹ Sơn A1, kiểu Bình Định...
Khám phá Di sản quốc gia Thánh địa Mỹ Sơn - Ảnh 2
Thánh địa bao gồm một tổng thể kiến trúc phong phú và đa dạng nhất của nghệ thuật Chăm, với hơn 70 kiến trúc đền tháp và một số lớn bia ký có niên đại liên tục trong nhiều thế kỷ. Nghệ thuật và kiến trúc qua bố cục đền tháp nói chung ở Mỹ Sơn mang ảnh hưởng rõ nét của phong cách Ấn Độ. Khu Thánh địa gồm nhiều cụm tháp, bố cục mỗi cụm tháp đều có một tháp chính ở giữa và nhiều tháp phụ nhỏ bao bọc xung quanh. Mặt trước mỗi cụm tháp là một tháp cổng, tiền đình, khu sắp xếp lễ vật và múa hát nghi thức hành lễ. Cạnh đó là một kiến trúc luôn quay về hướng Bắc gồm 1 hay 2 phòng dùng để chứa đồ tế nhuyễn và thức ăn cúng chư thần.

Các tháp đều được thiết kế theo hình chóp, cổng hướng về phía Đông để tiếp nhận ánh sáng Mặt Trời. Trong tháp được trang trí bởi hình những vị thần với nhiều loại hoa văn. Những đền thờ chính ở Mỹ Sơn thờ một bộ linga hoặc hình tượng của thần Shiva, những thần bảo hộ của các triều vua Chăm Pa. Thông thường, người cầu nguyện thuở xưa vẫn hay đi vòng quanh tháp theo chiều kim đồng hồ trên một lối nhỏ.

Phần lớn những kiến trúc ở Mỹ Sơn hiện này đã bị suy tàn nhưng nơi đây vẫn còn lưu lại nhiều mảng điêu khắc mang dấu ấn hoàng kim của các triều đại Chăm Pa huyền thoại, có giá trị văn hóa, nghệ thuật, kiến trúc độc đáo của nhân loại, nó kết tinh trí tuệ, tài hoa của nhiều thế hệ con người Việt Nam và cả thế giới.

Kazik - người kiến trúc sư tài ba nhiều năm gắn bó với Mỹ Sơn đã phải thốt lên khi nói về Mỹ Sơn như sau: “Người Chămpa cổ đã gửi tâm linh vào đất đá và đã biết dựa vào thiên nhiên để làm nên một Mỹ Sơn tráng lệ - thâm nghiêm - hùng vĩ. Đây là một bảo tàng kiến trúc điêu khắc nghệ thuật vô giá của nhân loại mà sẽ còn lâu chúng ta mới hiểu hết.”

Vào năm 1999, Thánh địa Mỹ Sơn đã được UNESCO chọn là một trong các di sản thế giới tân thời và hiện đại như là bằng chứng duy nhất của nền văn minh châu Á đã biến mất. Hiện nay, nơi đây đã được thủ tướng chính phủ Việt Nam đưa vào danh sách xếp hạng 23 di tích quốc gia đặc biệt quan trọng với mong muốn gìn giữ và bảo vệ công trình cổ xưa, một chứng tính quá khứ của thời đại.