Chợ Khâu Vai - “Phiên chợ ngoại tình” hút khách ở Hà Giang

Chợ Khâu Vai - “Phiên chợ ngoại tình” hút khách ở Hà Giang

 

 

Chợ Khâu Vai tức Khau Vai hay còn được gọi là chợ Phong Lưu đã có lịch sử gần 100 năm. Họp trên một quả đồi ở xã Khau Vai, huyện Mèo Vạc, đây là một trong hai chợ tình nổi tiếng nhất Việt Nam bên cạnh chợ tình Sa Pa. Mỗi năm, chợ chỉ họp đúng 1 lần vào ngày 27/3 âm lịch hàng năm. Dù được gọi là chợ, chợ Khau Vai lại không phải là nơi buôn bán hàng hóa đúng nghĩa mà chỉ có một số quán ăn phục vụ khách ghé thăm.

 

 

Theo tiếng địa phương, Khau Vai có nghĩa là song mây tức chỉ đây là vùng đất có nhiều cây song cây mây. Ngoài ra, cái tên này cũng muốn nói tỏ ý nói tình cảm của đôi trai gái gắn bó, quấn quýt như cây song, cây mây trên các ngọn núi quanh vùng bất chấp mọi trở ngại của cuộc đời.

 

Không giống như chợ tình Sapa, nơi nên duyên cho bao cặp trai gái, chợ tình Khâu Vai lại chủ yếu dành cho các cặp đôi yêu thương sâu nặng nhưng không đến được với nhau hẹn gặp lại sau một thời gian xa cách. “Truyền thống” lạ này có xuất xứ từ một câu chuyện rất đỗi ly kỳ và đẫm nước mắt. Theo người già trong bản, chuyện kể rằng ngày xửa ngày xưa, ở vùng Khau Vai chỉ có người Nùng và Giáy sinh sống. Cuộc sống vẫn trôi qua bình lặng cho đến khi một chàng trai dân tộc Nùng nghèo và cô con gái út của trưởng tộc người Giáy yêu nhau. Mối tình của họ không được ai ủng hộ bởi không “môn đăng hộ đối” và tục lệ không được lấy người khác dân tộc trong vùng.

 

Bao tranh cãi nổ ra khiến cả hai đã phải chọn cách cùng nhau trốn lên hang núi Khau Vai sống. Tuy nhiên, chàng và nàng đều không thể ngờ điều này lại châm ngòi khiến hai gia đình, dòng tộc đổ máu. Không muốn chuyện trở nên xấu hơn, hai người gạt nước mắt chia tay và cùng hẹn kiếp sau sẽ nên duyên vợ chồng. Cũng trong ngày 27/3 âm lịch ấy, cả hai hẹn ước sẽ tìm về gặp lại nhau tại núi Khau Vai đúng ngày này hàng năm.

 

 

Đến ngày 27/3 cuối cùng của cuộc đời, cặp đôi gặp lại và ngồi bên hòn đá thề năm xưa, ôm chặt nhau cùng đi vào cõi vĩnh hằng. Dân làng đã dựng hai miếu thờ là “miếu Bà” và “miếu Ông” ngay chính nơi họ mất để tưởng nhớ về mối tình trai gái.

 

Ngày nay, từ chiều 26/3 âm lịch từ khắp các nẻo đường chênh vênh trên núi cao, những người dân Tày, Nùng, Giáy ở Hà Giang hay các tỉnh xung quanh trong trang phục của dân tộc mình đã rộn ràng trên đường xuống chợ. Chen lẫn với họ là bao du khách muốn tìm hiểu về phiên chợ nổi tiếng này.

 

Khi đến chợ, các cặp đôi kém duyên cùng hàn huyên tâm sự, vừa nhớ về những kỷ niệm xưa, vừa chia sẻ về cuộc sống thực tại. Bao nỗi niềm, nhớ nhung, mong đợi trong thời gian dài xa cách được họ bày tỏ hết tại đây.

 

Tuy là chốn tìm về của các cặp “người xưa”, lạ là có rất nhiều đôi vợ chồng cùng nhau đến chợ. Vợ gặp bạn của vợ, chồng gặp bạn của chồng, chỉ có tôn trọng chứ không có ghen tuông, nổi nóng. Người dân nơi đâu coi công việc này cũng là bổn phận và trách nhiệm của mình đối với bạn đời. Tuy nhiên, việc gặp gỡ này chỉ được phép diễn ra trong đúng ngày họp chợ Khau Vai. Hết chợ, mọi sự thân thiết với người “ngoài chồng, ngoài vợ” đều bị lãng quên và cuộc sống của đôi vợ chồng lại trở lại bình thường. Cũng bởi cái lệ này, chợ còn được biết đến là “phiên chợ Ngoại tình”.

 

 

Dựa trên mối tình đẹp và trắc trở, chợ tình Khau Vai tồn tại như một lời nhắc nhở về một thực tế có thật trong cuộc sống vợ chồng và tình yêu lứa đôi; sự độ lượng, vị tha cho những mối tình không “nên vợ thành chồng” đã vượt lên trên luật pháp hiện hành, vượt qua rào cản của đạo đức xã hội để hình thành một chuẩn mực đạo đức mới cho những góc riêng của cuộc sống vợ chồng. Chợ đại diện cho một cách nhìn, cách giải quyết rất mới, hiện đại, tình người đối với những “góc khuất”, những “phút sao lòng” trong tình cảm và cuộc sống lứa đôi.

 

Ngoài ra, chợ tình Khau Vai cũng là nơi các bạn trẻ chưa gia đình gặp gỡ kết duyên. Tuy phiên chợ tình Khâu Vai mỗi năm chỉ họp một lần, dân dịa phương cũng tổ chức phiên chợ Khâu Vai họp năm ngày một phiên để phục vụ nhu cầu của đồng bào các dân tộc và khách thăm quan.

 

Qua thời gian, chợ tình Khâu Vai đã đổi thay ít nhiều nhưng mặc nhiên vẫn giữ được nét đặc sắc, độc đáo xưa cũ. Trong cái nhộn nhịp của thời hiện đại, đâu đó vẫn văng vẳng tiếng kèn lá nỉ non hoà trong tiếng gió vi vu như muốn rỉ tai về câu chuyện tình năm nào...